Jesteś tutaj: Strona główna / Ciąża i poród /
Komórki macierzyste

Komórki macierzyste i krew pępowinowa

Andrzej Wrzecińskidr Andrzej Wrzeciński,
ginekolog położnik

Komórki krwi żyją niezmiernie krótko, dlatego też wciąż namnażają się i odradzają. Za ten proces odpowiedzialne są tzw. komórki macierzyste układu krwionośnego. U ludzi chorych na białaczkę lub inne poważne choroby krwi proces samodzielnego namnażania się krwinek jest zaburzony. Jedyną szansą na wyleczenie jest wtedy przeszczepienie zdrowych komórek macierzystych by proces odnowy mógł trwać.

 

Materiał do wykorzystania

Komórki macierzyste można pobrać:

  • Ze szpiku zdrowej osoby. (Niestety dla 70% chorych nie udaje się znaleźć odpowiedniego dawcy). Zabieg pobierania komórek wykonuje się po nakłuciu (w narkozie ogólnej) talerza kości biodrowej. Pobrany materiał oczyszcza się zwykle w separatorze komórkowym.
  • Krwi obwodowej (w niej jednak komórek macierzystych jest stosunkowo niewiele). Komórki macierzyste krwiotwórcze z krwi obwodowej pobiera się z żyły przy użyciu separatora komórkowego od dawcy, któremu uprzednio należy wstrzyknąć hematopoetyczne czynniki wzrostu. Jest to trwający wiele godzin, kosztowny zabieg. Liczba komórek macierzystych w krwi obwodowej jest bardzo mała.
  • Krwi pępowinowej (jest bogatym źródłem komórek macierzystych oraz stosunkowo łatwo dostępnym źródłem). Pobranie krwi pępowinowej, która pozostaje po porodzie w części płodowej łożyska i sznurze pępowinowym jest prostym i bezpiecznym zabiegiem.

 

Długi termin przydatności

Od 1988 roku krew pępowinową wykorzystuje się do przeszczepów. W Polsce pierwszy taki zabieg wykonano w 1994 roku. Na pobranie krwi pępowinowej najczęściej decydują się matki, które mają już jedno dziecko chore na białaczkę. Ale krew pępowinowa to zabezpieczenie także dla tych dzieci, które mają genetyczne predyspozycje do chorób nowotworowych. Dziś komórki macierzyste z krwi pępowinowej, szpiku i krwi obwodowej po dodaniu środków krioochronnych (siarkotlenek dwumetylowy i hydroksyetylowana skrobia) można przechowywać w ciekłym azocie (-196 stopni C) przez ponad 50 lat.

 

Co to jest krew pępowinowa?

To krew pobierana w trakcie porodu z pępowiny i łożyska. Zabieg jest bezpieczny zarówno dla matki, jak i noworodka. Taka krew jest badana (przeciwwskazaniami do zdeponowania mogą być zakażenie wód płodowych czy wada genetyczna dziecka), a następnie zamrożona.

 

Dla kogo przeszczep?

Przede wszystkim z takiej formy powinny skorzystać osoby chore na nowotwory złośliwe (białaczkę, chłoniaki nieziarniste), anemię aplastyczną i sierpowatą, ciężki złożony niedobór odporności. Z pępowiny malucha i łożyska matki można pobrać ok. 50-100 ml krwi. To mniej niż połowa szklanki. Taka ilość jest w stanie uratować życie dziecka ważącego do 30 kg. Dlatego lekarze od lat podejmowali próby mieszania krwi pępowinowej dwóch noworodków, by móc ratować także osoby dorosłe. W zeszłym roku polscy lekarze jako pierwsi na świecie wykonali przeszczepienie krwi pępowinowej pobranej od trzech noworodków. to było ryzykowne, ponieważ komórki różnych dawców mogą się wzajemnie zwalczać, ale zabieg się udał. Uratowano młodego mężczyznę chorego na białaczkę, który ważył prawie 100 kg.

 

Banki krwi

W Polsce powstało już kilka banków zajmujących się przechowywaniem krwi pępowinowej. Wielu rodziców pewnie skorzystałoby z tej usługi, gdyby nie cena. Za pobranie, zbadanie i zamrożenie krwi trzeba zapłacić 3-4 tysiące złotych. Potem dochodzi jeszcze roczny abonament za jej przechowywanie: 400-500 zł. W przypadku, kiedy w rodzinie jest dziecko chore na białaczkę, a matka spodziewa się kolejnego potomka (rocznie zdarza się ok. 300 takich przypadków) – pobranie i umieszczenie w banku krwi jest bezpłatne. Taka usługa jest darmowa także wtedy, gdy rodzice chcą oddać krew pępowinową swojego dziecka dla innych chorych dzieci.

Chcesz otrzymywać informacje o nowych artykułach w serwisie Poradynazdrowie.pl? Zapisz sie do newslettera!

| Regulamin

Forum - komentarze i opinie:

<
Autor: Vella , Data wysłania: 2011-10-01

Czy w Polsce jest możliwość oddania krwi pępowinowej dla innego dziecka, charytatywnie? Z kim można się skontaktować w tej sprawie?

>

Skomentuj:









CAPTCHA Image
Trudno odczytać? Przeładuj obrazek!

Pola oznaczone * są obowiązkowe.

Dodając komentarz zgadzasz się na Regulamin Publikacji Komentarzy.

Fotografia tytułowa: © Igor Stepovik | Dreamstime.com