Badania profilaktyczne

dr nauk med. Grażyna Lewandowska-Piech,

specjalista medycyny rodzinnej

Żaden lekarz nie zadba o twoje zdrowie lepiej niż ty sama. Dlatego badaj się regularnie, a im jesteś starsza, tym częściej.

Część z nich trzeba wykonywać z taką samą częstotliwością bez względu na wiek.

Raz w miesiącu sama zbadaj swoje piersi: podnieś prawą rękę do góry i uciskaj dwoma palcami pierś i okolice pach. Zwróć uwagę na wyczuwalne guzki i zgrubienia. To samo zrób z lewą piersią. Stań przed lustrem i obserwuj, czy nie zaszły jakieś zmiany w wyglądzie piersi. Czy skóra nie jest wklęśnięta i pomarszczona, czy z sutka nie wydobywa się płyn.

Raz w roku:
Zrób analizę krwi (morfologię z rozmazem, OB, oznaczenie poziomu glukozy). Idź do ginekologa, poproś, by zrobił ci cytologię. Udaj się do dermatologa na oględziny skóry (dbaj o to szczególnie, gdy masz jasną cerę ze skłonnością do pieprzyków). Mierz ciśnienie krwi (u lekarza rodzinnego lub sama, jeśli masz ciśnieniomierz). Raz na pół roku idź na kontrolę do stomatologa.

Inne badania

• Oględziny skóry: Dermatolog dokładnie ogląda twoje ciało (gołym okiem i za pomocą dermatoskopu). W ten sposób sprawdza, czy nie ma na nim niepokojących zmian, które mogą być nowotworem (np. czerniakiem).
• Cytologia: Podczas badania ginekologicznego lekarz szpatułką pobiera wymaz z szyjki macicy. Później poddaje go analizie. Dzięki temu można wykryć raka już we wczesnym stadium.
• Analiza krwi: Po pobraniu krwi oprócz standardowych badań (morfologia, OB) wykonuje się też:
  • lipidogram (oznaczenie poziomu cholesterolu); pozwala stwierdzić, czy nie grozi ci miażdżyca;
  • oznaczenie poziomu glukozy; umożliwia wykrycie cukrzycy.

Densytometria

Osteoporoza to choroba, która rozwija się latami. Jej przyczyną jest niedobór wapnia w organizmie. Powoduje to zwiększoną kruchość i łamliwość kości. Nawet przy bardzo lekkich upadkach dochodzi do złamań. U starszych Ludzi, na skutek powikłań, mogą one skończyć się nawet zgonem. Osteoporoza ujawnia się najczęściej w okresie menopauzy. Jest główną przyczyną śmierci starszych kobiet! Choruje na nią 30 procent pań po sześćdziesiątce. Dlatego już od 40. roku życia powinno się wykonywać densytometrię, która pozwala na wczesne rozpoznanie tego schorzenia. Badanie polega na prześwietleniu promieniami rentgena stopy lub biodra. Na jego podstawie lekarz określa gęstość kości.

Piersi u lekarza

Dzięki badaniom można wykryć zmiany nowotworowe w piersiach w bardzo wczesnym stadium. Wtedy, gdy są one całkowicie uleczalne:

• USG: lekarz przykłada do piersi sondę emitującą ultradźwięki i przesuwa ją wolno po skórze. Jednocześnie obserwuje na monitorze wnętrze piersi.
• Mammografia: to prześwietlenie piersi niewielką dawką promieni rentgena. Zalecana jest szczególnie kobietom od 40. roku życia.

Ważne badania w poszczególnych okresach życia:

• 20-30 lat

  • Oznaczenie poziomu cholesterolu co 5 lat
  • USG jamy brzusznej co 3-5 lat
  • USG piersi co 2-3 lata

• 30-40 lat

  • Oznaczenie poziomu cholesterolu co 3-5 lat
  • USG jamy brzusznej co 3-5 lat
  • USG piersi co 2 lata
  • Badanie wzroku co 3-5 lat
  • Badanie słuchu co 5 lat

• 40-50 lat

  • Oznaczenie poziomu cholesterolu co 3 lata
  • USG jamy brzusznej co 3-5 lat
  • USG piersi co 2 lata
  • Badanie wzroku co 2-3 lata
  • Badanie słuchu co 3-5 lat
  • EKG co 1-3 lata
  • Mammografia co 2-3 lata
  • Densytometria co 3 lata
  • Badanie przez odbyt raz w roku
  • Badanie kału (krew utajona) raz w roku

• powyżej 50 lat

  • Oznaczenie poziomu cholesterolu co 3 lata
  • USG jamy brzusznej co 2-3 lata
  • USG piersi co 2 lata
  • Badanie wzroku raz w roku
  • Badanie słuchu co 2 lata
  • EKG raz w roku
  • Mammografia co 2 lata
  • Densytometria co 1-2 lata
  • Badanie przez odbyt raz w roku
  • Badanie kału (krew utajona) raz w roku

Przeczytaj również:

• Badania układu pokarmowego - nowoczesne badania diagnozujące częste schorzenia układu pokarmowego.

Skomentuj: