dr nauk med. Edward Kasprzycki,

gastrolog

Zgaga potrafi być bardzo uciążliwa. Często pojawia się w czasie ciąży. Przyszłe mamy skarżą się na piekący ból w żołądku, trudności w przełykaniu, a nawet odruchy wymiotne. Na zgagę w ciąży jest na szczęście kilka sposobów.

 

Jak powstaje zgaga?

Zgaga zazwyczaj pojawia się po przejedzeniu. Zdarza się osobom, które zjadły zbyt tłusty posiłek lub zbyt ostro przyprawiony. Często jest „efektem ubocznym” nadwagi. Pokarm, który gryziemy powinien powędrować do przełyku, następnie do żołądka. To tam silne kwasy trawienne rozpuszczają jedzenie i przekazują je dalej do jelit. Zdarza się jednak, że w wyniku przejedzenia mamy osłabiony zwieracz przełyku. Ten mały mięsień znajduje się na końcu przełyku i blokuje dostęp treści żołądka. Musi działać sprawnie i być silny, aby podczas przełykania uniemożliwiać trawionemu przez kwasy żołądkowe jedzeniu przedostanie się do przełyku. Jego osłabienie oznacza niedomykanie się tej „bramki” przepustowej. Niestrawione jedzenie z silnymi kwasami przedostaje się do naszego przełyku i „wypala” delikatny nabłonek. Stąd uczucie piekącego bólu w okolicy zamostkowej.

 

Ciąża to dla organizmu nadwaga...

Częstą przyczyną zgagi jest nadwaga. W przypadku kobiet w ciąży dodatkowe kilogramy są konsekwencją rośnięcia dziecka w brzuchu mamy. Zwiększający swoje rozmiary płód przez prawie 9 miesięcy napiera na ścianki żołądka, a także innych organów. Siła powiększającego się dziecka osłabia także mięsień przełyku. Stąd uczucie zgagi nasilające się szczególnie w ostatnich miesiącach ciąży.

Organizm przyszłej mamy zachowuje się dokładnie tak jak w przypadku osób z nadwagą - nie jest w stanie skutecznie zapanować nad powracającą do przełyku treścią żołądkową. Im dłużej trwa taki stan podrażnienia przełyku, tym trudniej jest znoszony przez ciężarną. Kolejne powracające fale „palenia” pogłębiają nieprzyjemne uczucie w przełyku. Z czasem zgaga w ciąży może być naprawdę uciążliwym problemem i oznaczać spory ból każdego dnia.

 

Kiedy piecze bardziej?

Dla kobiety ciąża to czas szczególny. Zmieniają się jej proporcje ciała, organizm zaczyna inaczej pracować. Całą swoją energię skupia na prawidłowym rozwoju płodu. Powiększający się brzuch przyszłej mamy oraz przybywające kilogramy stają się sporym obciążeniem dla jej organizmu. Efektem tych radykalnych zmian dla organizmu jest pojawienie się zgagi. Istnieją jednak momenty, kiedy fachowo nazywana choroba refluksowa nasila się.

Poniżej podajemy skuteczne sposoby uniknięcia zgagi. Są to zarówno podpowiedzi co jeść, a czego unikać, ale także zmiany sposobu życia. Wykonywanie pewnych czynności, czy nieprawidłowa pozycja podczas leżenia też przyspieszają występowanie zgagi. Aby w pełni cieszyć się ciążą dobrze jest przestrzegać wszystkich zaleceń, a nie stosować je wybiórczo i to dopiero po pojawieniu się „palącego” problemu!

 

Nie jedz tyle, mamo

Dla ciężarnej kobiety, szczególnie w ostatnich tygodniach ciąży, jakikolwiek wysiłek sprawia trudności. Nie lada wyzwaniem staje się zawiązanie samodzielnie sznurowadeł lub przyniesienie do domu zakupów. Równie trudne jest wchodzenie i schodzenie po schodach. Podczas takiego wysiłku silniej pracują wszystkie mięśnie, brzuch to unosi się, to opada. Podczas takich czynności dziecko napiera na żołądek, a w konsekwencji na zwieracz przełyku. Jeśli mniej niż godzinę przed wysiłkiem mama zjadła jakiś posiłek, to wręcz pewnym jest, że pojawi się zgaga.

Rozwiązanie? Najlepiej w ciąży jeść małe porcje. Żołądek, szczególnie pod koniec ciąży, jest ze wszystkich stron dociskany przez rozwijający się płód. Znacznie zmniejsza swoją objętość. Paradoksalnie przyszła mama powinna wtedy jeść więcej. Dlatego warto by jeść w małych porcjach, ale dość często. Najlepiej 3 standardowe posiłki rozłożyć sobie na kilka etapów. Dzięki temu żołądek będzie mógł na bieżąco trawić treść pokarmową. Przy racjonalnym podziale posiłków na 9, a nawet 12 porcji w ciągu dnia zgaga powinna zmniejszyć swoje nasilenie.

Warto pamiętać, by tuż po jedzeniu nie wykonywać czynności wymagających wysiłku. To szczególny okres dla przyszłej mamy i powinna oszczędzać swoje siły. Dobrym rozwiązaniem jest co najmniej półgodzinna „sjesta” po każdym posiłku. Nawet wyjątkowo małym!

 

Kup sobie stołeczek!

Zgaga pojawia się w ciąży nie tylko przy dużym wysiłku. Może też towarzyszyć gwałtownym zmianom pozycji. Jeśli leżymy na boku, lepiej spróbujmy położyć się na wznak. Odczekać chwilę by treść w żołądku się ułożyła. Wszelkie „zrywy” dla kobiety cierpiącej na zgagę są niewskazane. Przyszła mama nie powinna się też zbytnio schylać.

• Jeśli masz taką możliwość, poproś bliską osobę by zawiązała ci buty.
• Unikaj zamiatania, zmywania podłóg.
• Na czas ostatniego trymestru ustaw najpotrzebniejsze rzeczy w kuchni (garnki, szklanki, talerze, przyprawy) na półkach na wysokości wzroku. Staraj się nie schylać do dolnych szafek.
• Dobrym rozwiązaniem jest zakup małego stołeczka (w przyszłości przyda się dla malucha do pokoju dziecięcego!). Postaraj się na nim usiąść i dopiero z tej pozycji wyciągaj rzeczy z dolnych szafek. Małego stołeczka lub krzesełka używaj każdorazowo, gdy musisz wykonać prace wymagające schylania się.
• Staraj się nie opuszczać głowy poniżej żołądka.

 

Materac lub łóżko do zmiany

W przypadku męczącej zgagi ważne jest utrzymywanie głowy powyżej żołądka przez cały czas. Niewskazane jest zatem dla kobiet w ciąży leżenie płasko na wznak. Niewiele pomaga w tej sytuacji dokładanie kolejnych poduszek! Ciało przecież i tak jest w pozycji leżącej, unosimy tylko odcinek szyjny i głowę. Najlepszym rozwiązaniem jest unieść pod kątem cały materac. To radykalne rozwiązanie, ale niezwykle skuteczne. Pochyły materac utrzymuje całe ciało ciężarnej pod odpowiednim kątem i sprawia, że treść żołądka nie ma prawa powrócić. Równie dobrym sposobem jest łóżko z ruchomym stelażem.

Jeśli nie posiadamy takiego, jego zakup będzie sporym wydatkiem. Lepiej pod materacem ułożyć koce lub poduszki. Pochylenie powinno zaczynać się już od miejsca gdzie zazwyczaj na łóżku znajduje się miednica i pośladki leżącej, a następnie stopniowo rosnąć. Pochyłość u wezgłowia powinna wynosić nawet 50 cm od podstawy.

 

Odpowiednia dieta

Za zgagę odpowiada też nieprawidłowa dieta. Zbyt tłuste jedzenie może osłabiać zwieracz przełyku, podobnie działają węglowodany. Ogranicz ostre przyprawy oraz czekoladę. Słodycze, choć kojarzą się w ciąży z bezkarnym objadaniem się, są bardzo niewskazane. Obciążają żołądek, utrudniają trawienie i nie wnoszą zbytnich wartości odżywczych do organizmu mamy.

Tego powinnaś unikać przy refluksie:

• Cebula. Podrażnia żołądek. Niewskazana jest zarówno surowa, ani tym bardzie smażona!
• Kwaśne soki, owoce i warzywa. Ogranicz spożycie kapusty i ogórków kiszonych. Nie najadaj się kwaśnymi jabłkami czy cytrusami. Nie rezygnuj z nich całkiem. Ogranicz się tylko do góra jednego kwaśnego owocu dziennie! Kwaśność zneutralizuj wypijając po ich spożyciu pół szklanki zaparzonego siemienia lnianego.
• Napoje gazowane. Podrażniają przełyk i żołądek. Wzmagają wydzielanie kwasów żołądkowych. Przyszła mama powinna unikać jakichkolwiek bąbelków, szczególnie tych z kofeiną!
• Unikaj mięty. Choć pozornie jest ona dobra na problemy trawienne to absolutnie nie jest wskazana przy zgadze! Dodatkowo pobudza soki trawienne i w efekcie potęguje ich wydzielanie w żołądku. A stąd już o krok od refluksu.

 

Domowe sposoby na zgagę w ciąży

• Mleko i jego przetwory
  Wystarczy wypić pół szklanki ciepłego mleka, by zgaga nieco złagodniała. Niestety nie jest to rozwiązanie, które można stosować często. Mleko ma w sobie sporo alergenów, które już w fazie płodowej mogą uczulać maluszka. Specjaliści zalecają zamiast tego wypijać naturalny jogurt lub kefir. Zminimalizujemy w ten sposób zagrożenie ewentualnych późniejszych alergii.
   
• Migdały
  Zawierają magnez i wapń. Są szczególnie polecane w ciąży. Możesz je stosować gdy dopadnie cię głód lub gdy nie możesz jeść słodyczy. Świetnie usprawniają system trawienny. Pomagają także w atakach zgagi. Przyszła mama powinna mieć zawsze ich garstkę przy sobie. Warto zjadać po kilka migdałów po każdym posiłku. Działają zarówno zapobiegawczo w przypadku zgagi w ciąży jak i interwencyjnie, gdy już piecze. Migdały w ciąży są idealną przegryzką, dlatego warto je mieć „poupychane” po kieszeniach.
   
• Siemię lniane
  To produkt, który właściwie jest dobry na wszystko. Szczególnie polecany przy palącej zgadze. Wystarczy 2-4 łyżeczki mielonego siemienia lnianego zalać gorącą wodą i odczekać aż ostygnie. Zawiesinę pić, gdy pojawi się piekący ból w przełyku. Dobrze jest pić siemię także profilaktycznie po każdym posiłku. Pomaga ono w trawieniu ciężkich lub kwaśnych posiłków, wzmacnia nabłonek żołądka i przełyku, ochrania delikatne i podrażnione miejsca przed atakiem kwasów żołądkowych.

 

Sposoby farmakologiczne

Na uporczywą zgagę można przyjmować leki. Warto jednak każdorazowo dokładnie czytać ulotkę dołączoną do medykamentu. Dobrze jest też zapytać o poradę swojego lekarza prowadzącego ciążę. Najlepiej stosuj leki w momencie, gdy zawiodą cię domowe sposoby.

Pamiętaj, że siła zdrowia tkwi w naturze, a nie chemii. Oto leki, które pomogą doraźnie zwalczyć zgagę.

• Rennie,
• Manti mleczko,
• Ranigast (w przypadku zdecydowanej konieczności),
• Alugastrin.

Ciąża to bardzo szczególny okres dla kobiety. Warto o siebie odpowiednio zadbać, by tak nieprzyjemne uczucie jak zgaga nie zawładnęło naszym ciałem i nie zepsuło nam wyjątkowości tego czasu.

Przeczytaj także:

• Zgaga i sposoby radzenia sobie z tą nieprzyjemną dolegliwością.
• Zioła na trawienie - jak poradzić sobie z wzdęciami i niestrawnością.
• Opryszczka w ciąży - objawy, przenoszenie i sposoby leczenia.

Chcesz otrzymywać informacje o nowych artykułach w serwisie Poradynazdrowie.pl? Zapisz sie do newslettera!

Wpisz swój adres email: | Regulamin

Forum - komentarze i opinie:

< >

Skomentuj:

Nick (pseudonim)*

Email* (tylko do wiadomości Redakcji, nie będzie opublikowany)

Treść komentarza*

Wpisz tekst z obrazka poniżej*

Trudno odczytać? Przeładuj obrazek!

Pola oznaczone * są obowiązkowe.

Dodając komentarz zgadzasz się na Regulamin Publikacji Komentarzy.