Nadwrażliwość zębów

Nadwrażliwość zębów może dotknąć każdego. Bywa czasem tak uciążliwa, że zjedzenie nawet najsmaczniejszej potrawy staje się wyzwaniem.

Krótki, intensywny ból podczas spożywania pokarmów to znak, że zęby potrzebują odpowiedniej pielęgnacji. Tylko właściwa higiena jamy ustnej i systematyczne stosowanie odpowiednich preparatów mogą złagodzić objawy nadwrażliwości.

Co to jest nadwrażliwość?

Wraz z wiekiem dziąsła mogą się cofać, odsłaniając coraz większą powierzchnię zębów. Odsłonięte szyjki zębów, przy braku ochrony dziąseł i powierzchni szkliwa, są bardziej wrażliwe i podatne na działanie bodźców zewnętrznych.

Stosowanie niewłaściwej pasty do zębów o wysokim wskaźniku ścieralności lub zbyt twardej szczoteczki może szybko uszkodzić szyjki zębów, odsłaniając zębinę. Odsłonięta zębina jest przyczyną nadwrażliwości. Czynniki zewnętrzne, takie jak:

• gorąco,
• zimno,
• smak słodki,
• smak kwasny,
• dotyk

często powodują ból. Ponadto odsłonięte szyjki zębów są szczególnie podatne na rozwój próchnicy.

Jak powstaje nadwrażliwość?

Miejscem szczególnie narażonym na odczuwanie bólu jest tzw. szyjka zębowa. Powstaje ona na skutek odsłonięcia korzenia w wyniku cofnięcia się dziąseł. Jest ona nisko zmineralizowana czyli w wysokim stopniu przepuszczalna dla bodźców czuciowych i bakterii. Przepuszczalność szkliwa w znacznym stopniu wpływa na nadwrażliwość zębiny. Najbardziej przepuszczalna jest ta część zęba, która wyznacza granicę między koroną a korzeniem. Obszar ten nazwano połączeniem szkliwno-cementowym. W większości przypadków (60%) szkliwo, którym pokryta jest korona zęba zachodzi na korzeń. Zębina szyjki jako część miękka i mało odporna jest wtedy chroniona przed ścieraniem i próchnicą. Kanaliki prowadzące do unerwionej części zęba (miazgi) są zamknięte i nie przewodzą bodźców bólowych. Niestety, u 10% ludzi występuje przerwa między tymi powierzchniami, co sprawia, że zęby reagują silnym bólem na wszystkie bodźce. U pozostałych 30% ludzi cement zębów styka się ze szkliwem powodując sporadyczne dolegliwości bólowe.

Odsłonięte szyjki zęba to także wynik zaniedbania. Nieskorygowane wady zgryzu czy choroby przyzębia są nie tylko przyczyną nadwrażliwości, ale mogą prowadzić nawet do utraty uzębienia.

Co sprzyja nadwrażliwości?

Czynnikiem, który może być przyczyną nadwrażliwości jest budowa zębów. Przy dużej komorze zęba i małej ilości zębiny nerw znajduje się blisko powierzchni i dlatego zęby mogą być wrażliwe na bodźce czuciowe.

Skład chemiczny śliny również pozostaje nie bez znaczenia. Jeżeli odczyn jest zbyt kwaśny zęby szybko ulegają demineralizacji. Skład posiłków w istotny sposób może wpływać na kwasowość śliny. Powstawaniu nadwrażliwości sprzyjają:

• owoce cytrusowe,
• mięso,
• gazowane napoje,
• słodycze.

Ważny rodzaj pasty

Mało kto wie, że nawet niewłaściwe szczotkowanie lub nieodpowiednia pasta są w stanie doprowadzić do cofnięcia dziąseł bądź uszkodzenia szkliwa. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na jakość pasty jaką stosujemy. Pasty wybielające mogą działać zbyt silnie powodując osłabienie szkliwa i powstanie nadwrażliwości.

Osoby odczuwające tę dolegliwość powinny zachować dużą ostrożność przy stosowaniu środków wybielających. Wskazane jest nawet, żeby równocześnie używały pasty z wysokoprzyswajalnym fluorem, czyli aminofluorkiem.

Inne okoliczności sprzyjające nadwrażliwości to: stany wyczerpania nerwowego, bruksizm (nocne zgrzytanie zębami) czy nawet ciąża. Poranne mdłości ciężarnych kobiet albo celowe wywoływanie wymiotów u bulimiczek powoduje, że szkliwo zostaje trawione przez soki żołądkowe. Kanaliki zębinowe otwierają się wtedy a ząb staje się wrażliwy na dotyk.

Nadwrażliwość pozabiegowa

Często występującą odmianą nadwrażliwości jest nadwrażliwość pozabiegowa. To szczególny rodzaj nadwrażliwości zębiny. Tak nazywamy czasowy ból zębów, odczuwalny po wizycie dentystycznej utrzymujący się od 2 do 3 dni po zabiegu (powstaje zwłaszcza wtedy, gdy leczenie zęba wymagało głębokiego czyszczenia).

Jak zapobiegać nadwrażliwości

Odpowiednia profilaktyka oparta na właściwej higienie jamy ustnej może uchronić zęby przed nadwrażliwością. Podstawą jest codzienne mycie zębów pastą fluoryzującą. Aminofluorki zawarte w dobrej paście wzmacniają i uszczelniają szkliwo, które nie będzie „przepuszczało” bodźców powodujących ból. Zapobieganie nadwrażliwości może odbywać się poprzez wpływanie na przewodnictwo tych właśnie bodźców. Jednak samo uśmierzenie bólu wpływa jedynie na objawy a nie przyczyny dolegliwości. Likwidacja przyczyn polega przede wszystkim na zamknięciu kanalików zębiny. Kiedy nie odbywa się to w naturalny sposób możemy przyspieszyć ten proces używając specjalnej pasty do zębów. Systematyczne stosowanie preparatów zasklepiających mikroskopijne kanaliki zębowe powoduje zmniejszenie wrażliwości zębów.

Jak pielęgnować nadwrażliwe zęby?

Podstawą walki z nadwrażliwością jest właściwa pielęgnacja zębów.

• Należy szczotkować zęby trzy razy dziennie po posiłkach.
  Trzeba jednak pamiętać, że szczotkowanie w kierunku poziomym uszkadza dziąsła i odsłania szyjki zębowe. Może również być przyczyną starcia zębiny i powstania ubytków w kształcie klinów. Najlepiej szczotkować ruchami wymiatającymi w kierunku od dziąsła do korony zęba.
   
• Zaopatrzyć się w miękką szczoteczkę.
  Ważne jest, aby nawet miękką szczoteczką nie wykonywać zbyt silnych ruchów i nie przyciskać jej zbyt mocno do powierzchni zębów. Może to odsłaniać szyjki zębowe i podrażniać dziąsła.
   
• Stosować pastę do zębów z fluorem.
  Istotne jest, aby pasta miała niski poziom ścieralności - ok. 30 RDA (- wskaźnik ścieralności). Zapobiega to nadmiernemu ścieraniu miękkiej zębiny podczas szczotkowania. Jeśli wskaźnik RDA nie jest opisany na opakowaniu produktu należy rozetrzeć odrobinę pasty w palcach. Gdy będzie można wyczuć drobinki lepiej zmienić pastę na inną, bardziej łagodną. Zalecane jest stosowanie past zawierających aminofluorek, który zamyka kanaliki zębiny znacznie obniżając nadwrażliwość zębiny. Dzięki jego zdolności wbudowywania się w strukturę zęba, szkliwo staje się odporne na działanie kwasów i minimalizuje reakcje bólowe.
   
• Używać płynu do płukania ust zmniejszającego nadwrażliwość.
   
• Czyścić starannie przestrzenie między zębami nicią dentystyczną.
  Zapobiega to gromadzeniu się osadu i resztek, które mogą być przyczyną stanów zapalnych dziąseł, co może prowadzić do odsłonięcia szyjek zębowych.

Przeczytaj także:

• Przyczyny nadwrażliwości zębów - skąd się bierze nadwrażliwość i jak sobie z nią radzić.

Forum - komentarze i opinie:

Skomentuj: